در این مطلب میخواهم آموزش نقاشی درخت آسان را با اکولین، آبرنگ، گواش و آب مرکب انجام بدهم و این وسایل نقاشی را با هم مقایسه کنیم.
همچنین توضیح میدهم که اکولین چیست؟ در مورد آبرنگ و تفاوتش با گواش صحبت کردم و همینطور اینکه آب مرکب چیست؟ پس بیشتر روی اکولین صحبت میکنم و طراحی درخت انجام خواهیم داد.
این فیلم بخشی از ترم یک دوره آموزش آبرنگ است و هنرجویان این ترم نیاز به دانلود مجدد ندارند.
برای دانلود بخشهای دیگر این آموزش روی دکمه دوم کلیک کنید و در انتهای مطلب ثبت نام را بزنید.
اگر امکان و زمان تماشای فیلم را ندارید، مقاله زیر را مطالعه کنید، البته نقاشی درخت را بهصورت عملی در فیلم تماشا کنید بهتر است:
اکولین چیست؟
متأسفانه اکولین را برخی افراد بهعنوان یک مدیوم نقاشی میشناسند مانند گواش، آبرنگ و جوهر مرکب، در حالی که اکولین یک برند است، این اشتباه برای مداد کنته هم وجود دارد، اگر مطلب مداد کنته چیست؟ را در سایت مطالعه کرده باشید.
اکولین به انگلیسی Ecoline نوشته میشود و از برندهای تجاری شرکت Royal Talens (تالنز) است.
تعریفی که خود شرکت تالنز کرده است؛
اکولین آبرنگ مایعی است که برای مطالعات هنری، تصویرسازی، طراحی لباس و مد، خوشنویسی و نقاشی کودکان کاربرد دارد.
این برند از سال ۱۹۳۰ جز خط تولید خلاقانه جدید شرکت تالنز بوده است و علاوه بر شیشههای رنگ، بهصورت ماژیک براش(Pen Brush) نیز عرضه شده است.
چیزی که برای من عجیب است، استفاده برخی شرکتهای تولید وسایل هنری در ایران از این اسم است، اگر جستجو کنید اکولین وستا، اکولین پرشین و… را مشاهده خواهید کرد.

اکولین تالنز تنها محصولی نیست که بهعنوان آبرنگ مایع یا مشتقات دیگر مانند ماژیک براش موجود است؛ شرکت وینزور(Winsor & Newton) ماژیکهای آبرنگی و استیکهای آبرنگی تولید کرده است.
Blick و Dr.ph .Martin’s هم برندهای دیگر از آبرنگ مایع هستند، حتی مورد آخر نزدیکترین ویژگی به آبرنگهای قرصی و جامد را دارد، البته از این دو برند تا این تاریخ در ایران مشاهده نکردهام.
اکولین واقعا آبرنگ مایع است؟
در واقع نه، برخی از ویژگیهای آبرنگ را دارد ولی در ساختار متفاوت است.
همانطور که در مقاله آموزش نقاشی آبرنگ هم توضیح دادیم، آبرنگ از رنگدانه و ترکیباتی دیگر درست شده است و ذرات رنگدانه در این مخلوط معلق هستند.
اما اکولین از جوهر دای ساخته شده است، یعنی به جای رنگدانه(Pigment) از رنگ محلول استفاده شده است. در مورد جوهر دای در مقاله آب مرکب و معرفی انواع جوهر توضیح دادم.

همین تفاوت ساختاری در نحوه کار با اکولین خیلی اهمیت دارد که جلوتر متوجه خواهید شد.
البته شرکت تالنز عنوان کرده، برای ساخت این محصول علاوه بر جوهر دای از صمغ عربی و ترکیبات دیگری برای افزایش درخشش و تازگی رنگ روی کاغذ استفاده کرده است.
مقایسه اکولین، آبرنگ، گواش و آب مرکب در نقاشی:
در ابتدا هم گفتم در این مطلب هم در مورد اکولین صحبت میکنم و هم مقایسه و آموزشی خواهم داشت.
مقایسه را طبق لیست زیر انجام میدهم:
- هزینه خرید
- کیفیت در هنگام نقاشی (در نقاشی درخت)
- تفاوت در لایه گذاری
- تفاوت در ویرایش و برداشت
- واکنش نسبت به رطوبت و ماندگاری
- ارزش خرید و کاربرد
هزینه خرید:
هزینه خرید وسایل نقاشی و طراحی اهمیت زیادی برای من دارد. برای اینکه مقایسهام درست باشد، اکولین را با محصولات شرکت تالنز مقایسه میکنم و اکولین وستا! و اکولین پرشین! را با محصولات ایرانی.(قیمتها با توجه به تاریخ مطلب نوشته شدهاند)
حرفهای ترین آبرنگ شرکت تالنز، رامبراند است که ۲۴ رنگ آن حدود 2,500,000 تومان است و اکولین تالنز هر رنگ حدود 90 تا 150 هزار تومان است، تقریبا یک قیمت هستند.
گواش تالنز نیز هر رنگ حدود 95 هزار تومان است.
برای این شرکت تقریبا این سه مدیوم یک قیمت دارند.
اما اکولین وستا هر رنگ حدود ۱۷-۲۰ هزار تومان است و اکولین پرشین حدود ۱۰ هزار تومان و آبرنگ افرا، رایمون و آقامیری هر قرص رنگ تقریبا ۸ هزار تومان،
قیمت گواش پارس حدود ۵ هزار تومان و جوهر مرکب اعتدال حدود ۵ هزار تومان است.

پس در بین شرکتهای ایرانی اکولین هزینه بیشتری نسبت به آبرنگ، گواش و جوهر مرکب دارد.
از نظر هزینه که امتیازی نمیتوانیم بدهیم!
کیفیت هنگام نقاشی:
مورد بعدی راحتی و کیفیت رنگ روی کاغذ در هنگام نقاشی است.
برای این تست من از اکولین وستا!، آبرنگ آقامیری، گواش پریمو و مرکب اعتدال تهیه کردم، تا همه در یک سطح باشند و با هر کدام یک درخت روی کاغذ الر (شاسی کشی کاغذ خاصی هم انجام ندادم) نقاشی میکنم.

فرم یک درخت را با مداد طراحی میکنم، البته معمولا برای منظره ذهنی من طراحی مدادی انجام نمیدهم، اما نمیخواهم برای شما نامفهوم باشد. پس طرح ساده چهار درخت یکسان را طراحی میکنم.

با تن روشن سبز شروع میکنم و درون بخش برگ درخت را رنگ آمیزی میکنم. البته برای گواش نیاز به این کار نیست و صبر میکنم تا این رنگ خشک شود.

جهت نور را در ابتدا فرض کردهام و محل سایهها را با تن متوسطی رنگ آمیزی میکنم.

تنه درخت یا شاخهها را خیلی ساده با رنگ قهوهای ایجاد میکنم، میتوان در مراحل ابتدایی نیز تنه و شاخه را اضافه کرد.

تعداد لایه گذاریها را میتوانم بیشتر کنم تا نقاشی درخت زیباتری داشته باشم، اما هدفم در این فیلم این نیست، پس تن تیره سبز را برای لبههای دارای سایه درخت قرار میدهم.

تفاوت هر کدام را مشاهده کنید؛
گواش امکان لایه گذاری زیادی میدهد ولی شفافیت ندارد و جرم رنگ روی کاغذ مشخص است.
آبرنگ جلوه زیبا و شفافیت خوبی دارد، البته آبرنگ آقامیری رنگ مات و گچی دارد که با توجه به قیمت و سطح مبتدی طبیعی است و انتظار بهترین مارک آبرنگ یا برندهای خوب و متوسطی همچون آبرنگ سن پترزبورگ را نداریم.
اکولین، شفافیت و براق بودن خیلی خوبی دارد، بهدلیل شفافیت و حساسیت زیاد به آب رنگها روی هم خیلی تاثیر میگذارند و لایه گذاری و ساخت رنگ سختتر از آبرنگ و گواش است.
آب مرکب مشابه آبرنگ است، البته نحوه کار و ایجاد تنهای مختلف کمی سختتر است و شفافیت کمتری دارد. نکته مهم دیگر دقت در لایه گذاری است زیرا لایههای خشک شده روی هم تاثیری نمیگذارند.
تفاوت در لایه گذاری:
در مورد نحوه لایه گذاری رنگها همانطور که در فیلم هم مشاهده کردید، هر سه مدیوم آبرنگ، آب مرکب و اکولین لایه گذاری تقریبا یکسانی دارند و باید از روشن به تیره نقاشی را انجام داد.
اما گواش به دلیل رنگ پوششی که دارد و قبلا توضیح دادم، میتوان رنگ روشن را روی رنگ تیره نیز لایه گذاری کرد.
تفاوت تاثیر لایهها روی هم را در گواش و سایر مدیومها در تصویر زیر مشاهده کنید، روی رنگهای تیره رنگ روشن قرار داده شده است:

تفاوت در ویرایش و برداشت رنگ:
این مقایسه خیلی اهمیت دارد، مخصوصا برای نقاشی با آبرنگ، قابلیت برداشت رنگ یا ویرایش بخشی از تصویر جز تکنیکهایی است که در نقاشی آبرنگ استفاده میشود.
در مورد آب مرکب همانطور که قبلا گفتم تفاوتش با آبرنگ این است که امکان ویرایش بعد از خشک شدن به ما نمیدهد، مخصوصا جوهرهای ضد آب که درصد شلاک زیادی دارند.
اما در مورد گواش و اکولین همانطور که مشاهده میکنید، کمی تفاوت وجود دارد. گواش امکان ویرایش و برداشت رنگ را بهراحتی میدهد.
اکولین نسبت به ویرایش واکنش نشان میدهد اما چون جوهر دای، برخلاف رنگدانه وارد بافت کاغذ میشود، برداشت رنگ کامل انجام نمیشود و رنگ باقی مانده را روی بافت کاغذ میتوانیم ببینیم.

واکنش نسبت به رطوبت و ماندگاری:
از نظر ماندگاری بین این مدیومها، آب مرکب بیشترین ماندگاری را دارد، بعد از آن آبرنگ به دلیل وجود رنگدانه و ترکیبات چسب، اکولین و گواش در جایگاه آخر قرار دارند، البته ماندگاری گواش از اکولین در مرور زمان و نور آفتاب بیشتر است.
جوهر دای قبلا هم توضیح دادهام، به مرور کمرنگ میشود و ماندگاری کمی دارد، این خاصیت برای اکولین نیز صادق است.
در تصویر زیر، قطره آبی روی خط هر سه محصول ریخته شده است و تاثیر آن را مشاهده میکنید؛
در گواش خط از بین نرفته است، البته تغییر کرده و مرز قطره آب بعد خشک شدن مشخص است.
آب مرکب، هیچ تغییری نداشته است.
اکولین، خط کاملا در قطره آب و رنگ پس زمینه تغییر کرده است.
آبرنگ نیز، خط بدون تغییر دیده میشود، اما مرز قطره آب مشخص است.

ارزش خرید و کاربرد:
طبق مقایسه که انجام دادم، ارزش خرید زیادی در مقایسه با آبرنگ و حتی جوهر مرکب نمیتوان برای اکولین قائل شد.
کیفیت و درخشش رنگ را نمیتوانم انکار کنم، اما ترکیب رنگ سختتر، هزینه کمی بیشتر، واکنش نسبت به ویرایش و برداشت رنگ، نقاط ضعف کمی نیستند.
اگر مانند من فقط برای رنگ آمیزی سطحی طراحی کمیک یا تصویرسازی بخواهید استفاده و تجربه کنید، تجربه خوبی است، اما تجربهای نیست که با آبرنگ ارزان و ابتدایی آقامیری نتوانید احساس کنید.

اما برای نقاشی حرفهای مشابه آبرنگ به دلیل ضعف در ترکیب رنگ، توصیه نمیکنم. حتی اگر ترکیب رنگ مشکلی نداشته باشید، به نظرم با ماندگاری کمی که دارد برای اثر حرفهای مناسب نیست.
دلیل بعدی که آبرنگ مایع یا اکولین را خیلی محصول حرفهای و مهمی نمیدانم از لحاظ راحتی کار بیرون از محیط دفتر یا کارگاه نقاشی شما است، فرض کنید یک نقاش منظره هستید یا نقاشی که در گوشه کافهای طراحی ذهنی انجام میدهد، حمل اکولین، پالت مخصوص و استفاده از آن به مراتب سختتر از یک آبرنگ کوچک است.

این برای من خیلی اهمیت دارد که عادت دارم برخی وسایل نقاشی و طراحی را همراهم داشته باشم.
نکته بعدی سؤالی است که برخی دوستان پرسیده بودند؛ برای شروع آموزش نقاشی با آبرنگ، اکولین گزینه مناسبتری نسبت به آب مرکب نیست؟
به نظر من خیر، برای شروع یک آموزش همیشه باید از سادهترین و ارزانترین وسیله استفاده کرد و در این مورد آب مرکب برتری دارد.
تنها تفاوت آب مرکب با آبرنگ امکان برداشت و ویرایش نداشتن جوهر مرکب پس از خشک شدن است که اکولین هم امکان برداشت مشابه آبرنگ ندارد.
تنها برتری اکولین نسبت به جوهر مرکب، شفافیت و براق بودن رنگ است، که برای شروع آموزش مهم نیست و اگر برای جوهر هزینه بیشتری کنید و جوهر خوشنویسی وینزور تهیه کنید، این برتری هم از بین میرود.
جمع بندی و سخن آخر:
اکولین برای تفریح و لذت نقاشی محصول خوبی است اما باز هم نمیتوانم به آن دید یک وسیله حرفهای را داشته باشم. حتی هنرجویان ترم یک آموزش آبرنگ به سبک روشن، بدون نیاز به دانستن نحوه کار با اکولین میتوانند از آن استفاده کنند، چون مهارت آب مرکب سطح بالاتری دارد.
و علت اینکه ما برای آموزش آبرنگ سراغ این محصول نرفتیم، همین مواردی بود که در بخش بالا توضیح دادم و اصلا هنر اصیل آب مرکب را با اکولین نمیتوان مقایسه کرد.

علاوه بر این شما جوهر مرکب را به راحتی میتوانید تهیه کنید، اما واژه اکولین برای هر فروشگاه لوازم هنری ممکن است آشنا نباشد، گمان کنند اسم دارو است و آدرس داروخانه را به شما بدهند.
در هر صورت من این بخش آموزشی را برای هنرجویان دوره آبرنگ آماده کردم تا اگر اسم این محصول را شنیدند، بتوانند راحتتر تصمیم بگیرند که آیا ارزش تهیه و استفاده را دارد یا خیر.
شما هم اگر تجربه استفاده از آبرنگ مایع یا محصول مشابه را داشتید در نظرات برای من و دوستان بنویسید تا ما هم با تجربیات شما آشنا شویم.
وای ممنون استاد از دوره آشنایی با آبرنگ و این آموزش خوب شد زود ثبت نام کردم.تمیدوارم همیشه موفق پیش بریدد
خواهش میکنم خانم شیخی، خوشحالم که آموزش نقاشی درخت براتون مفید بوده
از این که با گروه طراحی روشن آشنا شده ام خیلی خوشحالم. شما جزو افرادی هستید که آموزش و کیفیت کار برایتان در اولویت است، نه کسب درآمد.
سلام خانم فخری، ما هم خوشحالیم شما جز گروهمون هستید، امیدوارم موفق باشید
درود به تیم خوب طراحی روشن
هر گوشه از طبیعت رو که به نقش در میاریم ، به خود یادآوری میکنیم که نقاش هستی مان بی نظیر و فوق العاده است
اینک سپاسگزاری خود را تقدیم به طراحی روشن میکنم که براستی زیبا خلق میکند و الفبای نقش زدن را به ما می آموزد و این بسیار زیباست، مانا باشید
سلام خانم عزیزی، بله حق با شما است، ممنون از نوشته زیباتون
فیلم ها عالیه ولی من فیلم ها را برای دختر عمه کم شنوام هدیه خریدم تایم توضیح دادن زیاد بود
کاش تایم عملی بیشتر باشه و زمان هایی که فیلم نقاشی را نشان می داد تصویر کسی که داره صحبت می کنه هم پایینش بود تا از طریق حرکات لب بیشتر متوجه صحبت ها بشن
از طرفی چون ایشون سنشون کمه و مشکل شنوایی دارن توضیحات زیاد یکم خسته اش می کرد اما در کل نقاشیشون رو به بهبوده
ممنون از پیشنهادتون، برای فیلمهای جدید سعی میکنیم برای دوستان کم شنوا و ناشنوا شرایطی فراهم کنیم
سلام . با این توضیحاتی که شما دادید اثری که با اکولین نقاشی میشه به مرور زمان ماندگاری و کیفیت خود را از دست می دهد پس برای یک نقاشی حرفه ای مناسب نیست. درسته ؟
سلام بستگی به استفاده از اون اثر دارد، اگر بهعنوان تابلو قصد استفاده داشته باشید نه زیاد مناسب نیست ولی اگر برای تصویرسازی و طرح اولیه نقاشی دیجیتال یا کمیک باشد، قابل استفاده است.
سلام.برای نقاشی روی پارچه میشه از اکولین استفاده کرد؟چون طرحی که میخوام استفاده بکنم احتیاج به برداشت رنگ داره.قبلا روی مقوا با مایع سفید کننده امتحان کردم و نمیدونم به جز اکولین چه رنگ دیگه ای رو میشه با سفید کننده برداشت و درعین حال روی پارچه ماندگاری داشته باشه
سلام نه پیشنهاد نمیشود
بسیار دقیق و نکته سنج بود. عالی. سپاس.
سلام تنها چیزی که در اکولین برای من مهمه شفافیت رنگه آیا شما پیشنهاد دیگه ای دارید که این شفافیت رنگ در کنار بقیه ی فاکتور ها داشته باشه؟
سلام بهترین گزینه همین آبرنگ و محصولات مرتبط در همین شاخه است، مانند شمش آبرنگ یا آبرنگهای مایع.